A mostra Côte à Côte, Beira a Beira plantexa un diálogo interartístico entre vinte creadores dos finisterres galego e bretón
A visita á inauguración da mostra vira nunha experiencia apocalíptica debida ao temporal
O día da inauguración da mostra Côte a Côte, Beira a Beira (sábado, 4 de maio do 2024) os refachos de vento e auga complicaban camiñar os corenta metros entre o aparcadoiro e o espazo expositivo do Faro de Cabo Vilán (Camariñas) redundando na atmósfera temperalmente romántica dun lugar que desexaría pintar Caspar Friedrich. Tanto ten que xa sexa maio, Cabo Vilán adoita ser unha experiencia apocalíptica, que nos expón aos abismos da paisaxe, ao furor do mar e do vento; a nosa propia insignificancia.
Empurrados polo furor do vento e pola choiva, o sábado catro de maio ás doce da mañá, día e hora da inauguración da mostra, chegamos ao faro despeluxados, mollados e aliviados por entrar a coberto. A sala estaba intermediada por unha obra do recentemente finado artista carballés Manuel Facal, unha escultura de tecidos en cores branco, vermello e negro que cheira a morte. Unha desas obras espello que incomoda porque reflicte a violencia que temos dentro cada un de nós. Foi a particular homenaxe do galerista Manolo Eirín ao recentemente finado artista carballés con quen chegou a desenvolver unha relación que excedía o profesional.
Ademais de Manuel Facal, outros nove artistas expoñían baixo o nome da galería carballesa Manolo Eirín: Elena Matamoro, Ruth Vidal, Tuset, Vari Caramés, Eva Antelo, Fred Langford Edwards, Peter Krammer, danés arraigado en Malpica e Pedro Tasende, o meu irmán, un carballés que vive na Bretaña e parte tamén responsábel das conexións que fixeron posíbel a mostra en Camariñas. Pola súa banda, Atelier du Hézo colaborou con once artistas entre os que están Elisabeth Wadecki, Thierre Le Saëc, Benedicte Hubert-Darbois, Dany Gueble, Josée Theillier, Claude Gesvret, JPHL, Anne Robic, Jean-François Robic François Jeune e Yves Tilly, presente na inauguración quen, por certo, xa viaxara unha década antes a Camariñas en veleiro.
Pedro Tasende, Yves Tilly, Josée Theillier, Peter Krammer
O meu irmán Pedro Tasende, arquitecto e artista carballés afincado na Bretaña, participa na mostra coa obra Brazos abertos, tinta chinesa sobre tea de vela en poliéster recuperada da industria náutica de Morbihan. O entramado interior da figura, sen tinta, chama especialmente a atención. É unha obra que invita a concentrarse no baleiro, na simplicidade e que conceptualmente continúa a súa anterior mostra, Un lugar para o alento.
Encantáronme tamén as esculturas en madeira do francés Yves Tilly quen, por certo, traballa moito en eucalipto así que ben podería quedar a traballar unha tempada en Galicia que material non lle ía faltar. Como diría un dos artistas galegos da madeira, Álvaro de la Vega, a madeira nunca minte, todo queda gravado nela dende o primeiro corte, non da segundas oportunidades.
Outras das miñas obras preferidas expostas foron as de Josée Theillier: dous debuxos a carbón negro que representan o territorio de guerra que, metafóricamente, tamén é ostracismo ao que se ven sometidas algunhas mulleres cando chegan a casa, o ámbito do doméstico que as engule, fainas desaparecer, afúndeas a negro. Unha obra que parte dunha cita da novela existencialista O Estranxeiro de Albert Camus: Ante esta noite chea de signos i estrelas abrinme por vez primeira á tenra indiferenza do mundo. A reflexión de Theillier sobre o doméstico e a anulación represéntame de xeito absoluto: levo unha semana tentado facer tempo para escribir esta crónica, devorada por unha cadea infinita de tarefas domésticas, estudiantís e de crianza dos meus fillos que me alonxan da miña verdadeira esencia, virando eu mesma nun territorio en guerra.
Desta beira, resalto tamén a obra do artista danés afincado en Malpica Peter Krammer. Peter ten varias liñas de traballo aínda que incide nalgunhas delas. En Camariñas está presente con dous cadros dunha temática que repite, a representación de ánforas. Polo que respecta á técnica, nestes cadros Peter traballa cun martelo moi fino que herdou do seu avó e que lle serve para dar relevo á figura sobre papel a través dos golpes.
Lembremos que algúns destes artistas, entre eles Peter Krammer, Pedro Tasende, Manolo Eirín e Manuel Facal, xa expoñeran conxuntamente baixo a temática do mar e do fin na mostra Costa da Morte Costa da Vida acollida pola Galería Manolo Eirín no ano 2019.
En realidade, ningunha das obras expostas ten desperdicio polo que vos invito a ir vela pola vosa conta i elexir aos vosos artistas favoritos ademáis de desfrutar dunha das paisaxes máis terribles, etimoloxicamente falando, da Costa da Morte. Unha paisaxe sublime que non pode ser entendida baixo os vellos cánones de porporción e perfección e que ten o poder de destruirnos.
O lugar da mostra: Historia do faro de Cabovilán: o faro romántico
Solitario, mallado polo mar aberto, crónica dun mundo que xa so existe na memoria dos libros, o primeiro faro de Cabo Vilán foi historicamente romántico xa que databa de 1854, cando unha España atrasada estaba pechando o movemento que liberou a arte de tódalas regras clásicas. O primeiro faro prendía mediante unha lámpada de émbolo de aceite que non tiña a suficiente altura e que deixaba zonas de sombra. O faro primitivo non impediu a traxedia do buque británico HMS Serpent que naufragou o 10 de novembro de 1890 en Punta Boi con 172 persoas a bordo, enterradas no Cemiterio dos Ingleses, camposanto que Camariñas improvisou tralo accidente.
O primeiro faro eléctrico de España
En xaneiro de 1896 comeza a funcionar o novo faro de Vilán, o primeiro de España en utilizar enerxía eléctrica, levando o milagre da luz a unha Galicia totalmente apagada. O faro de Cabo Vilán, de forma octogonal, 24 metros de altura e granito do país, foi construido sobre unha rocha a 80 metros sobre o nivel do mar proxectando luz ao longo de 55 kms. Cando o novo faro se inaugurou, precisaba o traballo de seis fareiros, maquinistas, fogueteiros, así que se construiu un edificio auxiliar unido á torre a través de cen chanzos que é o que alberga a exposición de arte Côte a Côte, Beira a Beira. Por certo, o faro de Cabo Vilán foi declarado Sitio Natural de Interese Nacional no ano 1933. Hai que ter en conta, ademais, que nas súas rochas aniñan aves en perigo de extinción coma a gaivota tridáctila, o cormorán moñudo e o arao de Cons. Na actualidade, o edificio anexo ao faro é un centro de interpretación dos naufraxios, faros e señais marítimas que inclue un percorrido en video polo interior da torre do faro.
A mostra Côte a Côte, Beira a Beira está a vosa disposición no Cabo Vilán ata o 31 de maio de mércores a domingo de 11 a 14h e de 15 a 18h.
Lembrade tamén que dúas mostras máis, con outros artistas, se sucederán a esta baixo o mesmo título e coa mesma idea de xuntar a creadores dos finisterres galego e bretón. A mostra Côte à Côte que albergará a galería de arte contemporánea bretona Atelier du Hézo dende o 20 de xullo ao 18 de agosto e a mostra Beira a Beira que acollerá en Carballo a Galería Manolo Eirín dende o 7 de setembro ao 31 de outubro, así que estade atentos.