Hai lugares con historia e outros que ademáis teñen moitas historias que contar. Non as poderemos contar aquí todas pero sí, polo menos, repasaremos as principais. Despois da invasión dos ingleses a península da Coruña da que emerxeu triunfadora a heroa Marìa Pita, decidiuse fortalecer a defensa da cidade e con tal motivo a construcción do Castelo de Santa Cruz veu a axudar a outros veciños como o Castelo de San Antón.

O uso defensivo do Castelo de Santa Cruz mantívose ata o século XIX ata que por subasta pública pasa as mans de José Quiroga Pérez de Deza, marido da escritora Emilia Pardo Bazán e pasou a formar parte das residencias vacacionales da familia xunto coa Granxa de Meirás e o Pazo de Miraflores en Sanxenxo. Foi reformado como pazo pero respectando ao máximo a súa estructura orixinal.

En 1958 a herdeira e filla da excelente es editora Emilia Pardo Bazán, Blanca Quiroga de Pardo Bazán cedeu o Castelo ao exército para que o destinara a residencia de verán dos orfos de Cabalería, sendo este o seu uso ata o año 1978.

En 1989 o Concello de Oleiros merca o Castelo de Santa Cruz  que catro anos mais tarde cede á Xunta de Galicia para a creación do Centro de Educación,  Información e Divulgación Ambiental de Galicia. Xa no ano 2001 , froito dun convenio de colaboración de tres institucións , a Universidade da Coruña, a Xunta e o Concello de Oleiros, comeza o proxecto do actual CEIDA ( Centro de Extensión Universitaria e Divulgación Ambiental de Galicia), un centro que coordina, dinamiza e promove a educación ambiental.

O 1 de agosto do ano 2000 o antigo Ministro de Medio Ambiente Jaume Matas (que pasou a vivir entre rexas acusado de corrupción) inaugurou unha pasarela de madeira de 140 metros de lonxitude que uniu de xeito permanente a illa na que está o castelo coa localidade de Santa Cruz . E que habería que contar as historias de milleiros de rapaces e rapazas, homes e mulleres que visitando o castelo sorprendíalles a subida da marea e tiñan que agardar a baixamar para poder voltar á vila.

Agora as mareas deixaron de ser unha aventura engadida á visita do Castelo de Santa Cruz pero os seus xardíns e vistas seguen a ser igual de impresionantes e paga a pena visitalo.